در حوزه امنیت فیزیکی و امنیت اطلاعات، کنترل دسترسی یا (AC(Access Control یک محدودیت انتخابی برای یک مکان یا منابع هست. در مدیریت دسترسی فرآیندها که شامل ورود، خروج، استفاده و یا مصرف منابع میباشد، تعریف میشود. اجازه دسترسی به منابع فرآیند مجاز شناسی یا Authorization نامیده میشود. اختیار قفل یا ورود دو مکانیسم آنالوگ کنترل دسترسی (اکسس کنترل) میباشد.
سیستمهای کنترل دسترسی سیستمهای الکترونیکی هستند که برای کنترل از طریق شبکه طراحیشدهاند و درنتیجه باید به شبکه دسترسی داشته باشند. سیستمهای کنترل دستی عملیات احراز هویت و بررسی مجاز بودن ورود و خروج اشخاص به یک محدوده را تشخیص میدهند. بسیاری از سیستمهای کنترل دسترسی (اکسس کنترل) از شبکه برای اهداف ارتباطی و دستیابی اطلاعات در خلال همان شبکه استفاده میکنند.
نمونهای از سیستم کنترل دسترسی مثلا دری است که با استفاده از سیستم RFID یا با استفاده از فنّاوریهایی که از ویژگیهای بیومتریک استفاده میکنند باز میشود.
سیستم کنترل دسترسی یا اکسس کنترل چیست؟
سیستم کنترل دسترسی، امنیت را بهوسیله اعمال کنترل انعطافپذیر بر اساس اینکه چه کسی اجازه دسترسی دارد برقرار میکند. محیط یا سازمانی که نیاز به امنیت بالا دارد از سیستمهای کنترل دسترسی (اکسس کنترل) مختلفی مانند بیومتریک، RFID، کنترلرهای در و card reader ها و…استفاده میکند. هر نقطه دسترسی بر اساس نیازمندیهای هر کمپانی و یا سازمانهای با امنیت بالا بهصورت جداگانه کنترل میشود. امنیت شبکه نیز در شرکتهایی که دادههای حساس را انتقال میدهند بسیار مهم میباشد.
انواع سیستمهای کنترل دسترسی
سیستم کنترل دسترسی بیومتریک
سیستم کنترل دسترسی بیومتریک یک سیستم کنترل دسترسی (اکسس کنترل) با قابلیت بررسی اثرانگشت، ردگیری و ثبت دادههای بازدیدکنندگان و کارمندان را با استفاده از نرمافزار دسترسی دارد. این نوع سیستم از ویژگیهای بیومتریک استفاده میکند و در زمان صرفهجویی میکند. این سیستم کنترل دسترسی بهصورت گسترده در مکانهای حساس به علت نصب آسان و امنیت بالا مورداستفاده قرار میگیرد.
سیستم اکسس کنترل از اثرانگشت بهجای سیستم کارت برای دسترسی به سیستم استفاده میکند. سیستم کنترل دسترسی تنها اجازه ورود را نمیدهد بلکه اطلاعاتی را با توجه به ورود شخص ارائه میدهد. نرمافزار جانبی میتواند با استفاده از هر نرمافزار دیگر یکپارچه شود و ثبت خودکار اطلاعات تولیدشده بهوسیله سیستم همراه انجام میشود که موجب صرفهجویی در زمان و منابع در ضبط میشود. درنتیجه این سیستم سودمندی و سودآوری را برای هر سازمانی افزایش میدهد.
سیستم کنترل دسترسی محیطی
سیستم کنترل دسترسی (اکسس کنترل) محیطی سیستم کنترل دسترسی مطمئن میباشد. این سیستم از برقراری امنیت در یک محیط اطمینان حاصل میکند و بهصورت گسترده در اداره، کارخانه، بانک و غیره مورداستفاده قرار میگیرد. برای این سیستم تنظیمات در حدود ۵۰ منطقه زمانی و ۵ گروه وجود دارد.
در سیستم کنترل دسترسی در باز و بسته شدن در یک سیستم کمهزینه، فشرده و خود متکی میباشد و علاوه بر آن قابلیت نصب و استفاده آسان را دارد. این سیستم را هر برقکاری میتواند با استفاده از قفل الکترومغناطیسی و دستورالعملهای فراهمشده نصب کند. این نوع سیستم بهصورت گسترده در اتاقهای سرور، ادارهها، فرودگاهها، خانهها و دیتاسنترها مورداستفاده قرار میگیرد.
سیستمهای کنترل دسترسی (اکسس کنترل) در یک ساختمان ممکن است بر اساس اندازه سازمان و سطح امنیت همگون شوند که این کار برای خانهها، ادارهها و سایر کاربردهای کنترل دسترسی بسیار مناسب میباشد. سیستمهای کنترل دسترسی معمولاً در یک موقعیت مرکزی مدیریت میشوند. در کنار قفل درهای الکترونیکی مدلهای پنل کنترل دسترسی، قفل درهای مغناطیسی بدون وقفه منبع برق نیز وجود دارند.
یک ادمین مجوز دسترسی به یک شخص را با استفاده از تنظیمات داخلی در نرمافزار مدیریت و یک کلید که همه درها در یک ساختمان را باز میکند در یک سیستم کنترل دسترسی در ارائه میدهد و اطلاعات را در سیستم بهروزرسانی میکند و به هر کاربر یک شناسه منحصربهفرد میدهد.